HPV vaccin

Het HPV-vaccin traint je afweersysteem om het HPV-virus op te ruimen. 

In het HPV-vaccin zitten nagemaakte deeltjes van het HPV virus (type 16 en 18). Je krijg geen echte HPV van het vaccin. Na een HPV-vaccinatie maakt het lichaam antistoffen aan tegen het HPV-virus. Antistoffen zijn speciale afweerstoffen die het lichaam beschermen tegen virussen. 

Als je na de vaccinatie besmet raakt met het echte HPV-virus, ruimen de antistoffen het virus op. Het HPV-virus kan je cellen dan niet meer beschadigen en dus geen kanker veroorzaken. Daardoor ben je na het vaccin goed beschermd tegen HPV-infectie en HPV-kanker. 

Nee, er zit geen DNA in het HPV-vaccin. 

In het vaccin zitten nagemaakte stukjes van het HPV-virus. Deze stukjes virus zijn onschadelijk gemaakt en worden opgeruimd door je lichaam. 

Het HPV-vaccin beschermt tegen kanker van de baarmoederhals, penis, mond-en-keelholte, vagina, anus en schaamlippen. 

Al deze soorten kanker kunnen worden veroorzaakt door het HPV-virus. HPV-vaccinatie beschermt tegen infectie met HPV-virus en daardoor tegen kanker door HPV.  

Na een vaccinatie ben je heel goed beschermd tegen bovenstaande kankers maar niet voor 100%. Dat komt omdat de kankers ook veroorzaakt kunnen worden door iets anders dan een HPV-infectie. Het HPV-vaccin beschermt niet tegen de andere oorzaken van deze kankers.  

Er zijn verschillende versies van het HPV-vaccin. Deze werken allemaal goed en beschermen 80-100% tegen infectie met het HPV-virus. Het HPV vaccin werkt beter als iemand de prik op jonge leeftijd haalt. HPV-vaccinatie kan elk jaar meer dan 1000 kankergevallen voorkomen. 

Bescherming tegen HPV-infectie

Het HPV-vaccin beschermt tegen typen 16 en 18 van het HPV-virus. Deze typen van het HPV-virus leiden het vaakst tot kanker. Tegen andere typen van het HPV-virus beschermt het vaccin minder goed. Het vaccin beschermt daarom niet 100% tegen HPV-infectie. 

Bescherming tegen kanker 

Het vaccin beschermt het beste tegen baarmoederhalskanker: kinderen die op 10-jarige leeftijd de prik halen zijn voor bijna 100% beschermd tegen baarmoederhalskanker door HPV. Daarnaast werkt het HPV vaccin ook tegen andere kankers zoals vagina-, penis- en anuskanker. 

Kanker heeft ook vaak een andere oorzaak dan een HPV-infectie. Het HPV-vaccin beschermt niet tegen de andere oorzaken van deze kankers.

HPV-vaccinatie kan elk jaar meer dan 1000 kankergevallen voorkomen.

Bij vrouwen kan HPV-vaccinatie tenminste 74% van de kankergevallen door HPV voorkomen en bij mannen is dat 81%. Dat betekent dat vaccinatie ervoor zorgt dat ruim 800 vrouwen en 300 mannen geen kanker door HPV.

Omdat kinderen van 10 nog niet met het HPV-virus zijn besmet en het vaccin dan beter werkt. 

Het vaccin werkt beter als iemand nog niet met het HPV-virus is besmet. Je krijgt een HPV-besmetting via seksueel contact. Op 10-jarige leeftijd zijn kinderen nog niet seksueel actief en waarschijnlijk nog niet besmet met het HPV-virus. Daarom is het HPV-programma gericht op 10-jarigen. 

Ja, ook als je al seks hebt gehad heeft het zin om het HPV-vaccin te halen. 

Het HPV-vaccin werkt het beste wanneer iemand nog niet met HPV is besmet. Je kan besmet raken met HPV via seksueel contact. Maar niet elk seksueel contact leidt tot een HPV-besmetting. Het heeft daarom nog steeds zin om de HPV-vaccinatie te halen als je al seks hebt gehad.  

Boven de 26 jaar 

We zien dat het vaccin bij mensen boven de 26 jaar weinig effect meer heeft. Dit komt omdat mensen van boven de 26 jaar vaak al meerdere seksuele contacten hebben gehad. Het heeft boven de 26 jaar dus geen zin om de HPV-prik te halen, tenzij je zorgverlener anders aangeeft. 

Ja, ook als je besmet bent met het HPV-virus heeft het zin om het HPV-vaccin te halen.  

Er zijn meer dan 100 verschillende soorten HPV-virus. Het HPV-vaccin werkt tegen type 16 en type 18 van het HPV-virus. De kans is groot dat je besmet bent met een ander soort HPV-virus dan type 16 of type 18. Zo lang je niet besmet bent met type 16 en type 18 van het HPV-virus, werkt het HPV-vaccin nog steeds. 

Omdat het HPV-vaccin het beste werkt als hij op jonge leeftijd wordt gegeven.

Het HPV-vaccin werkt het beste wanneer iemand nog niet met HPV is besmet. Je kan besmet raken met HPV via seksueel contact. Onder de 18 jaar is de kans kleiner dat iemand het HPV-virus al heeft opgelopen via seksueel contact. Daarom werkt het vaccin beter in die leeftijdsgroep.

HPV-vaccinatie voor 18-26 jarigen 

Begin 2023 zijn mannen en vrouwen van 18-26 jaar uitgenodigd voor een gratis HPV-vaccinatie. Onderzoek laat zien dat het HPV-vaccin ook werkt in deze leeftijdsgroep. De effectiviteit van het vaccin is wel lager bij 18-26 jarigen dan bij kinderen. De uitnodiging wordt thuis gestuurd of je kan zelf een afspraak maken via: www.hpvafspraak.nl

HPV-vaccinatie boven de 26 jaar 

Bij mannen en vrouwen boven de 26 jaar werkt het HPV-vaccin niet meer zo goed. Zij kunnen het HPV-vaccin wel halen bij hun huisarts, maar moeten de vaccinatie zelf betalen. 

Het HPV-vaccin is veilig en heeft geen ernstige bijwerkingen. 

Wereldwijd zijn er al zo’n 300 miljoen HPV-vaccinaties gegeven. In meer dan 10 jaar tijd zijn er nooit ernstige of blijvende bijwerkingen van de HPV-vaccinatie gevonden.

Na de HPV-prik kan je wel last hebben van lichte bijwerkingen. De plek van de prik kan een beetje pijnlijk zijn en je kan spierpijn krijgen in je bovenarm. Sommige kinderen krijgen last van buikpijn, misselijkheid, moeheid, hoofdpijn of koorts. Dit gaat allemaal weer over na één tot drie dagen. 

Nee, vaccins veroorzaken geen autisme. 

Het idee dat vaccins autisme veroorzaken komt uit onderzoek van de Britse arts Andrew Wakefield in 1998. Zijn onderzoek is afgekeurd omdat hij valse data gebruikte. Ook mocht hij sinds 1998 geen arts meer zijn. Daarna is het al heel vaak aangetoond dat er geen relatie is tussen vaccins en autisme. 

Het verschilt per leeftijdsgroep hoe je een afspraak kan maken voor een HPV-vaccinatie. 

Jongens en meisjes van 10 jaar

Deze groep krijgt een uitnodiging thuisgestuurd met een afspraak voor de HPV-vaccinatie. Zij hoeven zelf geen afspraak te maken. 

Jongeren tussen de 10 en 18 jaar 

Deze groep krijgt in een uitnodiging thuisgestuurd voor een afspraak voor de HPV-vaccinatie. Het is een onderdeel van het inhaalprogramma voor HPV-vaccinatie. 

Voor het inhaalprogramma worden de volgende geboortejaren uitgenodigd voor een HPV-vaccinatie: 

• In 2022: geboortejaren 2004, 2006, 2008, 2009, 2012
• In 2023: geboortejaren 2005, 2007, 2010, 2011, 2013

Ben je tussen de 10 en 18 jaar en heb je geen uitnodiging ontvangen voor de HPV-vaccinatie? Dan kan je vaak een afspraak maken voor een HPV-vaccinatie bij de GGD in jouw regio.  

Mannen en vrouwen van 18 tot en met 26 jaar

Jongeren van 18 tot en met 26 jaar zijn vanaf begin 2023 ook opgeroepen voor een vaccinatie. Deze uitnodiging ontvang je thuis of je kan een afspraak maken via: www.hpvafspraak.nl

Mannen en vrouwen boven de 26 jaar

Mannen en vrouwen boven de 26 jaar kunnen een HPV-vaccinatie halen bij de huisarts. Voor mannen en vrouwen boven de 26 jaar wordt de HPV-vaccinatie niet vergoed. Zij betalen de vaccinatie zelf.